Shortselling (Leenkoop) Betekenis... Doel, Voordelen, Nadelen, Risico's

Shortselling is een beleggingstechniek waarbij een belegger een verkooporder plaatst voor een aandeel dat hij nog niet bezit, met de bedoeling het aandeel later te lenen en terug te betalen. Deze techniek wordt gebruikt wanneer men verwacht dat de aandelenkoers zal dalen. Door een shortsellorder te plaatsen, kan de belegger winst maken als de aandelenkoers daalt. Als de aandelenkoers echter stijgt, lijdt de belegger verlies.

1. Wat is het doel van shortselling?

Het doel van shortselling is om een transactie aan te gaan in de verwachting dat de aandelenkoers in de toekomst lager zal zijn dan de huidige prijs. Nadat de aandelen zijn verkocht, kan men ze later lenen en terugbetalen, wat leidt tot winst. Dit is een van de manieren om ook in een dalende markt winst te maken.

Stel, persoon A verwacht dat de koers van aandeel (a) zal dalen, dat momenteel €10 kost. Hij leent dit aandeel van persoon B en verkoopt het voor €10. Een week later is de koers van aandeel (a) gedaald naar €5. Persoon A koopt het aandeel dan terug voor €5 en betaalt het terug aan persoon B. Persoon A heeft €10 verkocht en €5 teruggekocht en betaald, dus hij heeft €5 winst gemaakt. Dit is het basisconcept van shortselling: lenen en verkopen, en later terugkopen en terugbetalen.

Betekent dit dat je altijd winst maakt met shortselling?

Aandelenkoersen kunnen zowel stijgen als dalen. Als de koers daalt zoals verwacht, maak je winst, maar als de koers stijgt, lijd je verlies. Als je het aandeel voor €10 hebt geleend en verkocht, maar de koers stijgt naar €15, dan lijd je niet alleen €5 verlies, maar ook extra kosten zoals transactiekosten. Misschien denk je dan: ik wacht gewoon tot de koers daalt. Maar ook aandelenleningen hebben een looptijd. Als je de lening niet binnen de afgesproken termijn terugbetaalt, kun je te maken krijgen met boetes en andere nadelige gevolgen.

2. Wat is het verschil tussen shortselling en naked shortselling?

Naked shortselling houdt in dat een belegger een verkooporder plaatst voor een aandeel zonder het aandeel daadwerkelijk te lenen. Dit is over het algemeen verboden of sterk gereguleerd vanwege de mogelijke verstoring van de markt. In de meeste landen is naked shortselling verboden. Aan de andere kant is covered shortselling een methode waarbij men eerst het aandeel leent en vervolgens verkoopt, om het later terug te kopen en terug te betalen.

3. Wat is de relatie tussen shortselling en de aandelenmarkt?

Shortselling is een van de vele beleggingsstrategieën die op de aandelenmarkt worden gebruikt. De aandelenmarkt biedt beleggers diverse kansen, en shortselling is een van de instrumenten die beleggers kunnen gebruiken om te profiteren van een verwachte daling van de aandelenkoers.

4. Wat zijn de voor- en nadelen van shortselling?

(1) Voordelen van shortselling

● Verbetering van de efficiëntie van de aandelenmarkt

De aandelenkoers wordt bepaald door het evenwicht tussen vraag en aanbod. Door shortselling toe te staan, worden de meningen van beleggers die geloven dat de koers zal stijgen en beleggers die denken dat de koers zal dalen sneller in de markt verwerkt. Dit draagt bij aan een efficiëntere aandelenmarkt.

● Toename van de liquiditeit van de aandelenmarkt

Als shortselling mogelijk is, is het gemakkelijker om verkooporders te plaatsen en worden transacties sneller uitgevoerd. Dit draagt bij aan een toename van de liquiditeit van de aandelenmarkt.

● Verbetering van de continuïteit van de prijzen

Door shortselling vinden er vaker transacties plaats en wordt informatie sneller verwerkt, wat leidt tot een grotere continuïteit in de aandelenkoersen.

● Aandacht vestigen op negatief bedrijfsbeleid

Door shortselling kan negatief bedrijfsbeleid worden blootgelegd, wat kan leiden tot nadelige gevolgen voor de aandelenkoers en financieringsvoorwaarden. Dit kan leiden tot meer verantwoordelijkheid van bedrijfsleiders en bevordert een gezonde bedrijfsvoering.

● Helpt bij hedging

Door shortselling kan men ook in een dalende markt winst maken, waardoor beleggers de richting en volatiliteit van hun beleggingen beter kunnen beheersen.

(2) Nadelen van shortselling

● Risico op wanbetaling

Omdat men aandelen leent en later terug moet betalen, kan men grote verliezen lijden als de aandelenkoers hoger stijgt dan verwacht.

● Ethische problemen

Sommige shortsellers proberen de aandelenkoers bewust te verlagen door negatieve geruchten of roddels te verspreiden, wat ethische vraagtekens oproept.

● Negatieve prikkels voor het management

Als shortselling gebaseerd is op onjuiste geruchten, kan het management zich meer focussen op het verdedigen van de aandelenkoers dan op de daadwerkelijke bedrijfsvoering.

● Oneerlijk systeem

De tekortkomingen in het shortsellingsysteem kunnen worden misbruikt, waardoor shortselling op oneerlijke wijze kan worden toegepast.

● Onbeperkte verliezen

De verliezen die voortvloeien uit shortselling zijn theoretisch onbeperkt. Als de aandelenkoers veel hoger uitvalt dan verwacht, kan men oneindige verliezen lijden.

● Onvoldoende regulering

Het shortsellingsysteem in Nederland is vergeleken met dat van andere ontwikkelde landen onvoldoende ontwikkeld. Zo is er geen borgtocht vereist, is er geen beperking op de looptijd van de shortselling en zijn de daadwerkelijke shortsellingprocessen niet volledig geautomatiseerd, waardoor er oneerlijkheid kan ontstaan.

5. Toepassing van shortselling

(1) Winst genereren

Als men verwacht dat een aandeel in waarde zal dalen, kan men door shortselling winst genereren. In het buitenland maken veel beleggers gebruik van deze methode. Ze doen grondig onderzoek naar een bepaald aandeel om de juiste prijs te bepalen en zo winst te maken. Het is moeilijk om winst te maken door te investeren in overgewaardeerde bedrijven, dus shortselling is in dat geval een nuttige strategie.

(2) Portfoliobeheer

Shortselling kan worden gebruikt om het risico van een portefeuille te beheren. Als men winst heeft behaald en een aandeel niet wil verkopen, kan men naast de kooppositie ook een verkooppositie aangaan. Dit maakt het mogelijk om winst te behalen zonder de aandelen te verkopen, maar men moet rekening houden met belastingen en rentekosten.

(3) Arbitrage

Shortselling wordt ook gebruikt bij arbitrage. Internationale en institutionele beleggers gebruiken shortselling in combinatie met het kopen van futures. Op deze manier kunnen ze profiteren van prijsverschillen tussen de spotprijs en de futureprijs (contango) of wanneer de spotprijs hoger is dan de futureprijs (backwardation).

(4) Informatiegebruik

Zelfs zonder zelf shortselling uit te voeren, kan men de shortsellinggegevens gebruiken om winst te maken. Dit komt omdat shortsellers over het algemeen meer informatie hebben dan gewone beleggers. Als men niet zeker is over de richting van de aandelenkoers, kan men de shortsellingtrends volgen om risicovolle aandelen te vermijden of om het verkoopmoment te bepalen.

(5) Aandelenleningsovereenkomst

Via een aandelenleningsovereenkomst kan men aandelen uitlenen voor shortselling en rente ontvangen. De rente is echter niet erg hoog. Bovendien lopen kortetermijnbeleggers een groter risico op verliezen door shortsellers. Deze methode is dus geschikter voor langetermijnbeleggers.

(6) Futureverkoop en fondsen

Men kan ook fondsen en ETF's gebruiken die een vergelijkbaar effect hebben als futureverkoop. Recent zijn er producten zoals inverse fondsen en reverse fondsen op de markt gekomen die de winst en verliezen kunnen vergroten.

6. Risico's van shortselling

(1) Marktonevenwichtigheid

"De markt kan langer irrationeel blijven dan jij solvent kunt blijven." - John Maynard Keynes

Deze uitspraak betekent dat zelfs als je ervan overtuigd bent dat de markt zich in een bepaalde richting zal bewegen, deze toch de andere kant op kan gaan, wat kan leiden tot verliezen.

(2) Onbeperkte verliezen

De maximale winst bij shortselling is theoretisch 100%, maar de maximale verliezen zijn onbeperkt. Bij het lenen van aandelen moet men rente betalen en omdat het gaat om winst maken op koersverschillen, kan shortselling na verloop van tijd nadelig worden.

(3) Moeilijkheid om kortetermijnvoorspellingen te doen

Het is moeilijk om kortetermijnvoorspellingen te doen over de aandelenkoers, en veel beleggers vinden het moeilijk om deze voorspellingen correct te maken. In het verleden hebben veel beleggers verliezen geleden omdat de markt niet in de verwachte richting bewoog.

(4) Invloed van een bullmarkt

Zelfs als een aandeel slecht presteert, heeft het de neiging om mee te stijgen met de rest van de markt tijdens een bullmarkt. Shortselling brengt in een stijgende markt grote risico's met zich mee.

(5) Verbodsmaatregelen

Tijdens economische crises wordt shortselling soms tijdelijk verboden door overheidsbeleid. In dat geval kan het moeilijk zijn om shortsellingposities te liquideren, wat kan leiden tot grote verliezen. Shortselling is een strategie die zowel hoge risico's als hoge potentiële winsten met zich meebrengt, maar het is belangrijk om zorgvuldig te handelen en voldoende informatie te verzamelen. Vooral de moeilijkheid om kortetermijnvoorspellingen te doen vereist extra voorzichtigheid. Het is ook essentieel om de beleggingsdoelstellingen en het risicoprofiel te overwegen bij het ontwikkelen van een specifieke shortsellingstrategie.