Krzywa Wieża w Pizie (Leaning Tower of Pisa, Torre di Pisa)

Krzywa Wieża w Pizie, położona w mieście Piza w toskańskim regionie Włoch, jest jedną z najbardziej znanych pochylonych wież na świecie. Stanowiąca część kompleksu Katedry w Pizie, jej budowa rozpoczęła się w 1173 roku, jednak już w trakcie prac budowlanych zaczęła się przechylać. Została ukończona w 1399 roku. Jak to możliwe, że ta do dziś pochylona wieża nie zawaliła się? W tym artykule przyjrzymy się historii, konstrukcji Krzywej Wieży w Pizie, a także przyczynom jej przechylenia i metodom jej konserwacji.

Historia Krzywej Wieży w Pizie

Krzywa Wieża w Pizie jest dzwonnicą Katedry w Pizie, zbudowaną w stylu romańskim, składającą się z 8 kondygnacji. Wieża ma wysokość 55,86 m, a jej schody liczą 297 stopni. Masa wieży wynosi około 14 453 ton, a średnie naprężenie działające na podłoże to 50,7 tf/m2.

Budowa Krzywej Wieży w Pizie rozpoczęła się 9 sierpnia 1173 roku. W tym czasie Piza była ważnym portem morskim na Morzu Śródziemnym, dysponującym znaczącymi zasobami finansowymi. Miasto pragnęło wznieść budowlę, która symbolizowałaby jego chwałę i bogactwo. W rezultacie podjęto decyzję o budowie Katedry w Pizie, Krzywej Wieży i baptysterium.

Projekt Krzywej Wieży został stworzony przez architekta o imieniu Bonanno Pisano, jednak zmarł on przed ukończeniem budowy. Prace budowlane były prowadzone w trzech etapach. Pierwszy etap trwał od 1173 do 1178 roku, drugi od 1272 do 1278 roku, a trzeci od 1360 do 1372 roku.

W pierwszym etapie budowy ukończono trzy kondygnacje wieży, a wtedy właśnie zaczęła się ona przechylać. Powodem tego było podłoże w Pizie, które składało się z wilgotnego piasku i gliny, co czyniło je nieodpowiednim do podtrzymania tak wysokiego budynku.

W drugim etapie budowy ukończono siedem kondygnacji wieży. W tym czasie podjęto próbę skorygowania kąta nachylenia, budując wyższą część po stronie, w którą wieża się przechylała. Jednakże, ta metoda spowodowała jeszcze większe przesunięcie środka ciężkości wieży i zwiększenie jej nachylenia.

W trzecim etapie budowy ukończono górną część wieży i zainstalowano dzwony. Podobnie jak w poprzednim etapie, budowano wyżej po stronie, w którą wieża się przechylała. W rezultacie wieża została ukończona z nachyleniem o kąt 1,6 stopnia.

Nazwa "Piza" pochodzi prawdopodobnie od greckiego słowa oznaczającego bagno. Podczas budowy Krzywej Wieży wykopano zaledwie 3 metry ziemi, co było zbyt płytkie, aby wytrzymać ciężar budynku. W rezultacie południowa strona wieży osiadła, powodując jej przechylenie.

Konstrukcja Krzywej Wieży w Pizie

Krzywa Wieża w Pizie składa się z 8 kondygnacji, z których każda posiada unikalne zdobienia i konstrukcję.

● Pierwsza kondygnacja składa się z 15 arkad i stanowi wejście do wieży.

● Druga kondygnacja składa się z 30 arkad i jest najcięższą kondygnacją wieży.

● Od trzeciej do siódmej kondygnacji znajduje się po 8 arkad, a każda z nich charakteryzuje się innym kształtem kolumn i zdobieniami.

● Ósma kondygnacja to dzwonnica, na której umieszczono 7 dzwonów.

● Na szczycie wieży znajduje się otwór służący do obserwacji nieba.

Chociaż Krzywa Wieża w Pizie jest pochylona, jej wnętrze jest utrzymane w pionie. Jest to możliwe dzięki temu, że schody w wieży są wygięte w kierunku przechylenia.

Schody w wieży liczą 297 stopni i prowadzą na 7 kondygnacji. Na ósmą kondygnację nie prowadzą schody, a jedynie drabina. Wewnątrz wieży znajdują się tablice informacyjne, które opisują historię, konstrukcję i metody konserwacji wieży.

Przyczyny przechylenia Krzywej Wieży w Pizie i metody jej konserwacji

Krzywa Wieża w Pizie zaczęła się przechylać już w trakcie budowy. Powodem tego było nierówne i miękkie podłoże w Pizie, które nie było w stanie wytrzymać ciężaru budynku. Podłoże w Pizie składa się z wilgotnego piasku i gliny, w wyniku czego południowa strona wieży osiadła bardziej niż pozostałe, co doprowadziło do jej przechylenia. W tym samym czasie wzrósł moment pędu obrotowego wieży, co dodatkowo przyspieszyło jej przechylanie.

To zjawisko doprowadziło do błędnego koła, w wyniku którego wieża przechylała się coraz bardziej. Krzywa Wieża w Pizie stała się światowej sławy atrakcją turystyczną, ale jednocześnie groziło jej zawalenie. Kąt nachylenia wieży wzrósł do 5 stopni, a istniało realne zagrożenie, że się przewróci. Aby temu zapobiec, przeprowadzono szereg prac konserwatorskich.

W 1964 roku na szczycie wieży zainstalowano 800-tonowy ciężar z żelaza. W 1979 roku zamontowano klinometr, który służył do pomiaru kąta nachylenia wieży. W 1990 roku wstrzymano prace budowlane i zamknięto wieżę dla zwiedzających. W 1993 roku po północnej stronie wieży przymocowano 38 lin stalowych, aby ją ustabilizować. W 1995 roku po południowej stronie wieży zainstalowano 600-tonowy ciężar z ołowiu i żelaza. W 1999 roku usunięto 70 ton ziemi z południowej strony wieży, aby zmniejszyć jej nachylenie.

Te działania doprowadziły do zmniejszenia kąta nachylenia wieży do 3,97 stopnia i zwiększenia jej stabilności. W 2001 roku wieża została ponownie otwarta dla zwiedzających, a w 2008 roku ukończono prace konserwatorskie. Obecnie szacuje się, że wieża pozostanie stabilna przez kolejne 300 lat.

Jak odwiedzić Krzywą Wieżę w Pizie?

Krzywa Wieża w Pizie jest wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i przyciąga wielu turystów z całego świata. Aby odwiedzić Krzywą Wieżę, należy dokonać rezerwacji z wyprzedzeniem.

Do wieży można wejść co 15 minut, w grupach po 50 osób. Cena biletu wstępu do Krzywej Wieży wynosi 20 euro, a bilet łączony 27 euro.

Krzywa Wieża jest otwarta dla zwiedzających od 9:00 do 18:00. 25 grudnia i 1 stycznia jest zamknięta.

Krzywa Wieża w Pizie znajduje się 10 minut jazdy autobusem lub taksówką od lotniska w Pizie, a także 20 minut spacerem od dworca głównego w Pizie.

Odwiedzając Krzywą Wieżę, warto pamiętać o następujących wskazówkach:

• Schody w wieży są wąskie i strome, dlatego warto założyć wygodne buty.
• Schody w wieży są pochylone, więc osoby podatne na zawroty głowy lub o słabej kondycji powinny zachować ostrożność.
• Ze szczytu wieży rozciąga się piękny widok na Pizę, warto więc zabrać ze sobą aparat fotograficzny.
• W pobliżu wieży można zrobić sobie zdjęcie w popularnej pozie, trzymając wieżę w rękach (jakby ją podtrzymywali).

Oficjalna strona internetowa Krzywej Wieży w Pizie

www.opapisa.it

Ciekawostki o Krzywej Wieży w Pizie

● Krzywa Wieża w Pizie pierwotnie była biała, ale z czasem zmieniła kolor na żółty. Jest to spowodowane reakcją marmuru, z którego została zbudowana, z powietrzem i wodą, co doprowadziło do jego utlenienia.

● Podczas II wojny światowej Krzywa Wieża w Pizie służyła jako punkt obserwacyjny dla wojsk niemieckich. Aby uniknąć zbombardowania przez wojska amerykańskie, na szczycie wieży umieszczono czerwony krzyż.

● Podobno w 1589 roku Galileusz Galilei przeprowadził na Krzywej Wieży w Pizie eksperymenty związane z grawitacją. Mówi się, że zrzucał z jej szczytu przedmioty o różnej wadze, aby udowodnić, że spadają one z tą samą prędkością, niezależnie od ich masy. Jednakże, ta historia jest prawdopodobnie fikcją, pochodzącą z książki napisanej przez jednego z uczniów Galileusza.

● W 2008 roku amerykański iluzjonista David Blaine zaprezentował na tle Krzywej Wieży w Pizie sztuczkę, w której sprawił, że wieża zniknęła. Blaine rozpostarł przed wieżą wielki materiał, a po jego zdjęciu twierdził, że wieża zniknęła. Była to jednak tylko iluzja, stworzona przez zasłonięcie znajdujących się za wieżą budynków i rozłożenie materiału imitującego kształt wieży.

Podsumowanie

Na tym kończymy nasz wpis na blogu poświęcony Krzywej Wieży w Pizie. Krzywa Wieża jest pochyloną wieżą, która uznawana jest za jeden z cudów świata. Odwiedzając ją, można poznać jej historię, konstrukcję i tajemnicę jej pochylenia. Krzywa Wieża w Pizie jest wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i wymaga ochrony i konserwacji.