Pokolenie Z: znaczenie, cechy i kultura

Pokolenie Z to pierwsze pokolenie, które dorastało w otoczeniu smartfonów i kultury internetowej. Nazywane jest również Generation Z / Gen-Z / Zoomer. Przyjrzyjmy się charakterystycznym cechom i kulturze pokolenia Z, w tym ich indywidualistycznym wartościom, poglądom na państwo, świadomości politycznej i społecznej oraz zachowaniom w zakresie konsumpcji mediów.

※ Zoomer to neologizm, który pojawił się w związku z nauką w domu za pośrednictwem platformy Zoom w czasie pandemii koronawirusa.

Pokolenie Z – dorastanie ze smartfonami

Pokolenie Z obejmuje osoby urodzone między połową lat 90. a 2010 rokiem. Dorastali w otoczeniu powszechnego dostępu do smartfonów i szybkiego internetu, co sprawiło, że są niezwykle biegłymi użytkownikami technologii cyfrowych. Smartfony i media społecznościowe stały się dla nich oknem na świat, kanałem komunikacji, a także integralną częścią codziennego życia.

Pokolenie Z od urodzenia jest narażone na działanie urządzeń cyfrowych i internetu, dlatego nazywane jest pokoleniem „rdzennych cyfrowców” (Digital Native). Bez trudu obsługują komputery, smartfony, urządzenia internetowe i aplikacje, spędzając w sieci znacznie więcej czasu niż w świecie offline. Platformy mediów społecznościowych, takie jak YouTube, Twitter i Instagram, stały się ich codziennością.

Indywidualistyczne wartości pokolenia Z

1. Szanowanie indywidualności i dążenie do wolności

Pokolenie Z cechuje się szacunkiem dla różnorodności i indywidualności każdej osoby. Uważają, że swobodne wyrażanie własnej osobowości jest niezwykle ważne. W kwestii wyboru kariery, hobby i stylu życia kierują się własnymi wartościami.

2. Nacisk na równowagę między życiem zawodowym a prywatnym (Work-Life Balance)

Pokolenie Z przywiązuje ogromną wagę do równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Zamiast poświęcać swoje życie dla pieniędzy i prestiżu, stawiają na obecne szczęście i satysfakcję. W porównaniu do poprzednich pokoleń, mniej martwią się o tradycyjne wartości, takie jak małżeństwo, posiadanie dzieci czy własnego domu. Ich filozofią życia jest „żyj chwilą” (YOLO – You Only Live Once).

3. Wzrost liczby osób dążących do finansowej niezależności i wczesnej emerytury (FIRE)

Z drugiej strony, część pokolenia Z określana jest mianem „FIRE” (Financial Independence, Retire Early). Osoby te dążą do szybkiego wzbogacenia się i przejścia na emeryturę. Aby zgromadzić wystarczające środki na wcześniejszą emeryturę w wieku 30-40 lat, od najmłodszych lat stosują ekstremalne metody oszczędzania i inwestowania. To inna strona pokolenia Z – zamiast obecnego szczęścia, wybierają przyszłą wolność.

Poglądy na państwo oparte na relacjach kontraktowych

1. Państwo jako równy partner w relacji kontraktowej

Pokolenie Z postrzega państwo jako podmiot będący w równoważnej relacji kontraktowej z jednostką. Państwo ma obowiązek gwarantować wolność i prawo własności jednostki, a jednostka z kolei ma obowiązek wypełniać podstawowe obowiązki związane z utrzymaniem państwa.

2. Żądanie sprawiedliwego rozłożenia obowiązków

Jednak pokolenie Z ma tendencję do sprzeciwiania się narzucaniu przez państwo jednostronnych i niesprawiedliwych obowiązków. Podważają konieczność pełnienia służby wojskowej, sprzeciwiają się przepisom ograniczającym wolność bez odpowiedniego wynagrodzenia. Domagają się racjonalnych uzasadnień i kompromisów w zakresie roli państwa.

Świadomość polityczna i społeczna pokolenia Z

1. Mieszanka poglądów lewicowych i prawicowych

Orientacja polityczna pokolenia Z różni się w zależności od płci. Mężczyźni częściej wykazują skłonności do ekonomicznego liberalizmu, meritokracji i konserwatyzmu, podczas gdy kobiety są bardziej pozytywnie nastawione do postępu i ideologii feministycznych. Ogólnie jednak charakteryzują się liberalnymi wartościami, a odsetek osób niezdecydowanych jest wysoki.

2. Zainteresowanie feminizmem i równością płci

Kobiety z pokolenia Z, w przeciwieństwie do kobiet z poprzednich pokoleń, wykazują duże zainteresowanie równością płci i ruchem feministycznym. Chociaż sprzeciwiają się radykalnemu feminizmowi, popierają eliminowanie dyskryminacji ze względu na płeć w życiu codziennym i dążą do poszanowania praw kobiet.

3. Konflikt między płciami i wzrost liczby osób obojętnych

Z drugiej strony, część mężczyzn z pokolenia Z reaguje negatywnie na nadmierną aktywność ruchu feministycznego, wykazując wrogość wobec kobiet. W rezultacie konflikty między płciami nasilają się, a liczba osób obojętnych rośnie. W tej sytuacji konieczna jest dyskusja na temat integracji pokoleń i wartości równości płci w obrębie pokolenia Z.

Zachowania w zakresie konsumpcji mediów pokolenia Z

1. Preferencje dla treści wideo i krótkich formatów

Pokolenie Z preferuje zdobywanie informacji za pomocą krótkich treści wideo zamiast długich tekstów. Dużą popularnością cieszą się krótkie filmy wideo na platformach takich jak YouTube, TikTok i Instagram Reels. Obserwuje się również tendencję do korzystania z audiobooków zamiast tradycyjnej lektury.

2. Wzrost liczby twórców internetowych (1-person media)

Pokolenie Z lubi tworzyć treści związane ze swoimi zainteresowaniami i hobby, a następnie dzielić się nimi w sieci z szerokim gronem odbiorców. Na platformach 1-person media, takich jak YouTube i Twitch, obserwuje się intensywną aktywność twórców.

Pokolenie Z jest zarówno producentem treści, jak i oddanym fanem. Subskrybują kanały swoich ulubionych twórców, biorą udział w transmisjach na żywo i aktywnie się z nimi komunikują. Kultura 1-person media to nowy trend lansowany przez pokolenie Z.

3. Wykorzystanie mediów społecznościowych do wymiany informacji i komunikacji

Media społecznościowe są dla pokolenia Z zarówno codziennością, jak i narzędziem komunikacji. Użytkownicy mediów społecznościowych dzielą się informacjami, wyrażają swoje opinie i aktywnie komunikują się z rówieśnikami. Wymieniają się trendami, aktualnymi wydarzeniami i memami (kulturą internetową), kształtując w ten sposób swój wpływ.

4. Aktywne umiejętności odbioru informacji

Pokolenie Z charakteryzuje się wyjątkową zdolnością do odbioru i przetwarzania informacji. W otoczeniu przepełnionym ogromną ilością danych cyfrowych, wybierają i konsumują tylko te treści, które odpowiadają ich zainteresowaniom i preferencjom. Nie ograniczają się jednak do biernego przyjmowania informacji, ale przekształcają je i reinterpretują na swój własny sposób.

Zrozumienie pokolenia Z to zrozumienie przyszłości

Pokolenie Z to pierwsze pokolenie, które dorastało w świecie cyfrowym. Wyróżniają się oni od poprzednich pokoleń swoimi wartościami i kulturą, które będą miały ogromny wpływ na przyszłość społeczeństwa. Indywidualizm, dekonstruktywne podejście do państwa i autorytetów, specyficzna świadomość polityczna i społeczna oraz nowe formy konsumpcji mediów – zrozumienie tych cech pokolenia Z to klucz do zrozumienia przyszłości.

Ważne jest, aby dostrzegać i akceptować nowe trendy, które wprowadza pokolenie Z. Bez zrozumienia ich wartości i stylu życia, grozi nam utrata kontaktu z duchem czasu. Zrozumienie pokolenia Z, czyli przyszłego pokolenia, to najlepszy sposób na przygotowanie się na nadchodzące zmiany.