Sınırda Zekâ (borderline intellectual functioning)

Sınırda Zeka, zeka geriliği ile normal bireyler arasında kalan özel bir durumdur. Sınırda zeka düzeyine sahip bireylerin yaşamlarını ele alarak, karşılaştıkları zorlukların nedenlerini, belirtilerini ve teşhis yöntemlerini inceleyeceğiz. Ayrıca sosyal ayrımcılığın ortadan kaldırılması ve destek önlemleri de sunacağız.

Modern toplumda zeka yeteneği oldukça önemli bir unsurdur. Ancak bazı insanlar, normal bireyler ile zeka geriliği olan bireyler arasında bir sınırda yer alırlar. İşte bunlar, 'sınırda zeka'ya sahip bireylerdir. IQ'ları 70-84 arasında olan bu bireyler, zeka geriliği düzeyinde olmasalar da ortalama zekanın altında bir zeka seviyesine sahiptirler.

Bilişsel Yeteneklerin Sınırı ve İletişim Kurma Zorluğu

Sınırda zeka düzeyine sahip bireyler, anlama, hatırlama, karar verme gibi bilişsel yeteneklerde normal bireylere göre daha geride kalırlar. Özellikle mantıksal düşünme ve soyut kavramları anlamada zorluk çekerler. Bunun sonucunda öğrenme ve iş hayatında birçok zorluk yaşarlar.

Ayrıca sosyal ilişkiler kurmada da sorun yaşarlar. Sosyal becerileri ve iletişim yetenekleri yetersiz olduğundan, akran gruplarına uyum sağlamakta zorlanır ve yalnız kalmaya meyilli olurlar. Bu da öz saygı düşüklüğü, depresyon gibi duygusal sorunlara yol açar.

Sosyal Destek Eksikliği ve Ayrımcılığın Acısı

Sınırda zeka düzeyine sahip bireyler yasal olarak engelli olarak kabul edilmezler. Ancak normal bireyler ile aynı muameleyi görmeleri de beklenemez. Sonuç olarak, engelliler ve engelli olmayanlar tarafından dışlanırlar. Engelli bireylere sağlanan yardımlardan faydalanamazlar ve normal bireyler ile adil bir şekilde rekabet edemezler.

Her şeyden önce, onları gören toplumun bakış açısı rahatsız edici olabilir. Zorbalık, ayrımcılık ve aşağılama gibi sıkıntılara maruz kalır, bazen suç mağduru olurlar ya da istemeden suçlu konumuna düşebilirler.

Sınırda Zeka Düzeyine Sahip Bireyler İçin Kurumsal Destek ve Farkındalık Artırma

Bu şekilde, sınırda zeka düzeyine sahip bireylerin gerçekliği kasvetlidir. Onların sağlıklı toplum bireyleri olarak yerleşebilmeleri için sistematik bir desteğe ihtiyaç duydukları bir durumdur.

Birincisi, yasal statülerinin sağlanması ve faydalarının sağlanması önceliklendirilmelidir. Engellilik sınıflandırma sisteminin revize edilmesi ile onlara uygun destek sağlanmalıdır.

İkincisi, özel eğitim ve mesleki eğitim gibi gerçekçi eğitim fırsatlarının sağlanması gerekir. Bu sayede bağımsızlık ve sosyal uyum sağlanır.

Üçüncüsü, ulusal farkındalık artırma kampanyaları yürütülmelidir. Sınırda zeka düzeyine sahip bireyler hakkında doğru bir anlayış oluşturarak ayrımcılığı ve önyargıları ortadan kaldırmak gerekir.

Dördüncüsü, danışmanlık ve tedavi gibi psikolojik destek sistemleri kurulmalıdır. Onların duygusal sıkıntılarını azaltmak önemlidir.

**IQ Sınıflandırması**
**130 ve üzeri    Yüksek Zeka (Üst %2)**
**120 - 129   Üstün (Üst %9)**
**110 - 119   Ortalamanın Üzeri (Üst %25)**
**90 - 109   Ortalama (25% - 73%)**
**80 - 89     Ortalamanın Altı (Alt %23)**
**70 - 79     Sınırda Zeka (Alt %8)**
**50 - 70     Hafif Zeka Geriliği (Alt %2)**
**35 - 49     Orta Derecede Zeka Geriliği (Alt %0.034)**
**34 ve altı     Şiddetli - Çok Şiddetli Zeka Geriliği (Alt %0.00054)**

Sınırda Zekanın Nedenleri ve Belirtileri

Sınırda zekanın nedenleri oldukça çeşitlidir. Doğuştan gelen nedenler arasında kromozom anormallikleri, genetik hastalıklar bulunurken, sonradan kazanılan nedenler arasında çocuk istismarı, yetersiz eğitim ortamı, kaza sonucu beyin hasarı gibi durumlar yer alır.

Başlıca belirtileri arasında düşük anlama ve hatırlama yeteneği, kelime hazinesi yetersizliği, iletişim sorunları yer alır. Ayrıca dikkatsizlik, yazılı olmayan kuralları görmezden gelme, sosyal beceri eksikliği gibi durumlar da gözlemlenir. Normal bireylerden farklı davranış kalıpları nedeniyle çevrelerine uyum sağlamakta zorlanırlar.

Sınırda Zekanın Teşhisi ve Özellikleri

Sınırda zeka düzeyine sahip bireyler genellikle Wechsler Zeka Ölçeği ile teşhis edilirler. IQ'ları 70-84 arasında ise sınırda zeka olarak sınıflandırılırlar. Ancak zeka geriliği ile ayrımın belirsiz olması nedeniyle değerlendirmelerde zorluk yaşanabilir.

Özellikle günlük yaşamda büyük bir zorluk yaşamamalarına rağmen, öğrenme ve iş hayatında önemli zorluklarla karşılaşırlar. Ayrıca sosyal beceri eksikliği nedeniyle insan ilişkileri kurmada sorun yaşarlar. Bu bireylerin bir kısmı suçlara maruz kalabilir.

Sınırda Zeka Düzeyine Sahip Bireyler İçin Önlemler

Birincisi, yasal statülerinin sağlanması acildir. Bu sayede onlara uygun destek ve faydalar sağlanabilir.

İkincisi, özel eğitim güçlendirilmeli ve mesleki eğitim programları geliştirilmelidir. Bu sayede bağımsızlık ve sosyal uyum sağlanabilir.

Üçüncüsü, danışmanlık ve tedavi, ebeveyn eğitimi gibi psikolojik destekler de önemlidir. Duygusal zorlukların giderilmesine ve ailelerin anlayışının artırılmasına yardımcı olacaktır.

Dördüncüsü, ayrımcılığın ortadan kaldırılması ve farkındalık artırma çalışmaları eş zamanlı olarak yürütülmelidir. Sınırda zeka düzeyine sahip bireylere yönelik önyargıları ortadan kaldırarak saygı duymak olmazsa olmazdır.

Sınırda zeka düzeyine sahip bireyler de sağlıklı toplum bireyleridir. Onlara yönelik ilgi ve özen göstererek daha iyi bir dünya yaratabiliriz.