Aphantasia là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, đặc điểm

Não bộ của chúng ta thật đáng kinh ngạc khi có khả năng tạo ra hình ảnh của các vật thể, con người và cả những hình ảnh tưởng tượng trong tâm trí. Nhưng bạn có biết rằng khả năng này không phải ai cũng có giống nhau không? Một số người được phát hiện là không thể hình dung ra những cảnh tượng hay hình ảnh như vậy trong đầu, và hiện tượng này được gọi là "aphantasia".

Đặc điểm của Aphantasia

Những người mắc aphantasia không thể hình dung ra hình ảnh trong đầu. Một số người không thể tưởng tượng ra bất cứ thứ gì, dù là con người, vật thể, địa điểm hay cảnh tượng, cho dù chúng có quen thuộc đến đâu. Các triệu chứng này khiến họ cảm thấy như bị mắc kẹt trong một thế giới không có gì tồn tại khi nhắm mắt lại.

Nguyên nhân của Aphantasia

Cho đến nay, nguyên nhân gây ra aphantasia vẫn chưa được làm rõ. Hiện tượng này có thể là bẩm sinh hoặc có thể phát triển sau này. Nếu không phải là bẩm sinh, nó có thể do tổn thương não (ví dụ: đột quỵ) hoặc tình trạng tâm lý gây ra.

Tuy nhiên, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng những người mắc chứng này có các mẫu não khác biệt so với những người không mắc aphantasia. Điều này có nghĩa là các vùng não liên quan đến hình ảnh thị giác có thể hoạt động ít hơn.

Sự đa dạng của Aphantasia

Aphantasia thể hiện sự đa dạng về mức độ nghiêm trọng và phạm vi. Sự đa dạng này được thể hiện dưới dạng một quang phổ liên quan đến trí tưởng tượng cảm giác. Một số người có khả năng tạo ra hình ảnh tinh thần kém hơn những người khác, trong khi những người khác có thể hoàn toàn không có khả năng này. Quang phổ của trí tưởng tượng cảm giác mở rộng đến các giác quan khác, chẳng hạn như thính giác và trí tưởng tượng vận động.

Tỷ lệ mắc Aphantasia

Mặc dù tỷ lệ chính xác của những người bị aphantasia chưa được biết đến, nhưng ước tính có khoảng 2,1% đến 5% dân số trên toàn cầu trải qua các triệu chứng này.

Aphantasia và Sự sáng tạo

Aphantasia có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của một người, nhưng điều đó không nhất thiết phải là trở ngại cho sự thành công. Trên thực tế, một số người nổi tiếng mắc aphantasia đã đạt được những thành tựu to lớn trong lĩnh vực sáng tạo.

Ed Catmull, đồng sáng lập Pixar và cựu chủ tịch của Walt Disney Animation Studios, Craig Venter, nhà sinh học đã giải trình tự bộ gen người đầu tiên, và Glen Keane, họa sĩ hoạt hình đã tạo ra các nhân vật cho 'Nàng tiên cá', 'Người đẹp và quái vật', 'Aladdin', 'Pocahontas' và 'Tarzan', là những ví dụ điển hình về những người mắc aphantasia.

Kết luận

Aphantasia là một hiện tượng cho thấy sự đa dạng thú vị của não bộ và trí tưởng tượng của chúng ta. Sự đa dạng này làm phong phú thêm trải nghiệm con người của chúng ta và cho thấy rằng những người trải qua aphantasia cũng có thể có những điểm mạnh và khả năng riêng của họ. Về mặt lý thuyết, aphantasia không thể chữa khỏi, nhưng điều quan trọng là phải hiểu và chấp nhận rằng đó chỉ là một phần trong trải nghiệm con người độc đáo của họ.